Ian Nichols - National Geographic Society
FSC Belgium
Alle grote mensapen in Afrika zijn bedreigd, waarvan sommige zelfs dreigen uit te sterven. Hun overleving hangt grotendeels samen met het behoud van de tropische bossen waar ze in leven. De bossen van het Congobekken herbergen een schat aan biodiversiteit, en zijn van cruciaal belang voor onder andere de bonobo, de chimpansee en de gorilla’s. Onverantwoord bosbeheer en de omvorming van bos naar ander landgebruik vormen naast ongecontroleerde, en vaak illegale jacht de meest ernstige bedreigingen voor het voortbestaan van deze populaties. Verlies aan habitat of een toegenomen fragmentatie van hun habitat, zorgt bovendien ook voor verhoogde contacten tussen mensen en apen waardoor ook ziektes van mens op aap overgedragen kunnen worden.
FSC-boscertificering kan een belangrijke rol spelen voor het voortbestaan van deze apen en hun leefgebied, door complementair met strikt beschermde gebieden hun leefgebied in stand te houden en deze soorten te beschermen.
In FSC-gecertificeerde bossen moeten er in het gevoerde bosbeheer heel wat maatregelen genomen worden om de populaties van grote apen te beschermen. De houtkap op zich – die met de nodige omzichtigheid en met verlaagde impact plaatsheeft – blijkt de populaties niet of nauwelijks te verstoren en bij het bosbeheer worden heel wat specifieke maatregelen genomen in functie van de apen en hun voortbestaan. Zo gaat er speciale aandacht naar het behoud van fruitbomen, die voor de apen een belangrijke bron van voedsel zijn.
Controle houden op de toegankelijkheid van het bos, bijvoorbeeld door exploitatiewegen na gebruik zeer grondig af te sluiten, is hierbij ook van groot belang. En uiteraard worden er ook maatregelen genomen om de jacht te controleren en de illegale jacht tegen te gaan. Ook schijnbaar meer indirecte maatregelen zoals het voorzien in gekweekt vlees voor bosarbeiders of de lokale bevolking, of een actieve sensibilisatie bij deze lokale bevolking werpen hun vruchten af.
Ontdek meer over de positieve impact van FSC-gecertificeerde bossen op het behoud van mensapen of grote zoogdieren in het algemeen:
WDR | Kongo - Schutz für den Gorillawald - T. Weidenbach
Duurzaam bosbeheer onder FSC en het voortbestaan van gorilla’s gaan hand in hand
De documentaire “Congo - Protection for the Gorilla Forest” (“Kongo - Schutz für den Gorillawald”) van de Duitse regisseur Thomas Weidenbach toont hoe FSC-gecertificeerde bosbedrijven via hun duurzaam bosbeheer bijdragen aan de bescherming van gorillapopulaties in de Republiek Congo. De documentaire won in 2019 ook de Duitse Nature Film prijs.
De documentaire vertelt met prachtige beelden het verhaal van de FSC-gecertificeerde concessie van IFO Interholco in de Republiek Congo. De concessie ligt in het leefgebied van de westelijke laaglandgorilla’s (Gorilla gorilla gorilla). De gorilla’s, die in en rond de concessie leven, vertegenwoordigen een kwart van de gorillapopulatie ter wereld en hebben hier bovendien de grootste concentratie van de soort. Onderzoek van de World Conservation Society (WCS) in 2007 en 2014 toonde aan dat de populatie van deze gorilla’s in de FSC-gecertificeerde concessie van IFO intact gebleven is. Dit terwijl in hun leefgebied in de ruimere regio de populaties van deze soort in dalende lijn zitten.
In de FSC-gecertificeerde concessie worden dan ook tal van maatregelen genomen om het voortbestaan van de gorilla’s te garanderen, zowel op vlak van het tegengaan van illegale jacht als in de planning van het bosbeheer. Door het systeem van selectieve kap is de verstoring door bosbouwactiviteiten beperkt in de ruimte en in de tijd, waarbij extra rekening gehouden wordt met de aanwezigheid van de gorilla's. IFO werknemers houden zich aan strikte regels en respecteren de natuurlijke habitat van de apen.
De bosconcessie is onderverdeeld in 30 verschillende bosgebieden, waarbij elk jaar slecht houtkap plaatsvind in één van deze gebieden. Gemiddeld wordt er slechts één boom gekapt per twee hectare er 30 jaar, waarbij de schade aan andere bomen tot een minimum gereduceerd wordt. Nadat houtkap plaatsvond in een zone, wordt deze voor de volgende 30 jaren ongemoeid gelaten.
Zo'n 27 procent van de totale bosoppervlakte is bovendien aangeduid als 'strikt beschermd gebied', waarin nooit houtoogst zal plaatsvinden. Deze zones worden specifiek geselecteerd op basis van aanwezige 'High Conservation Values', waaronder bijvoorbeeld zones met heel hoge of kwetsbare biodiversiteit. Ook gebieden van sociaal-cultureel belang voor de lokale bevolking kunnen zo'n beschermd statuut krijgen.
Bekijk hier een fragment uit de documentaire:
- Naturparadiese mit Zukunft: Kongo – Schutz für den Gorillawald (WDR - 12min)
- Video: Wie Holzfirmen im Kongo Gorillas schützen (DasErste - 6min )
- Congo: Protecting the Gorilla Forests (english - free trailer)