FSC A.C.
Cortesía Conafor
Wie via de slingerende weg vanuit de stad Oaxaca richting de hoge toppen van de Sierra Juárez volgt komt door dichte dennen- en eikenbossen. Sinds een aantal jaren worden de bossen weer beheerd door de inheemse gemeenschappen die er leven. Zes dorpen van Zapoteekse en Chinanteekse gemeenschappen hebben ruim 50.000 hectare bos opgeknapt. Het bos is gecertificeerd door de Rainforest Alliance.
Na een felle politieke strijd over hun inheemse landrechten erfden rond 2003 de zes Zapoteekse en Chinanteekse gemeenschappen in de regio (Ixtepeji, Ixtlán, Capulalpam, Santiago Xiacuí, Comaltepec en La Trinidad) het bos, dat al door hun voorouders werd bewoond. In dat jaar meldden ze zich aan voor FSC certificering om hun betrokkenheid voor duurzaam bosbeheer vast te leggen. En om toegang tot betere markten te krijgen met het hout dat ze produceren uit het bos.
Duurzaam bosbeheer
Het duurzame bosbeheer is dan ook in de gemeenschappen de afgelopen tien jaar een behoorlijke boost geweest voor lokale economische ontwikkeling. Ook is het een goed middel gebleken voor de bescherming en het herstel van het bos. Dat was namelijk behoorlijk aangetast door een grote papierfabriek, die het jarenlang geplunderd had en de omgeving helemaal had veranderd. “In plaats van de oorspronkelijke dennenbomen, werd het bos steeds meer gedomineerd door eikenbomen”, legt Eugenio Fernandez van de Rainforest Alliance in Mexico uit. “De dennenboom was aan het verdwijnen.”
Voorouderlijke bossen
Dat veranderde allemaal toen de lokale gemeenschappen het beheer kregen over hun voorouderlijke bossen. “Ze konden deze degradatie van het bos tegengaan en hebben het bijna overal terug weten te draaien”, aldus Fernandez. “Door hun betrokkenheid met het land wisten ze zelfs stukken oerbos te herstellen. Daarnaast hebben de gemeenschappen beschermde gebieden afgebakend, waarin inheemse dierensoorten een veilig thuis hebben, zoals de langneusspitsmuis en de zeldzame kleine blauwe dwerggaai (Cyanolyca nana), die alleen voorkomen in de bergen van centraal en zuidelijk Mexico."
Economische ontwikkeling
In het eerste inheemse dorp dat je tegenkomt op de weg vanuit Oaxaca oogsten de mensen naast hout ook het hars van de bomen. Daarnaast is er in het dorp een houtzagerij, houtverwerkingsfabriek en een ecotoeristisch complex opgezet. Ze leveren banen op in een regio, die de bevolking van oudsher weinig mogelijkheden te bieden had, naast zelfvoorzienende landbouw. Veel dorpsbewoners zijn dan ook in de afgelopen decennia weggetrokken. De verbetering van leven in deze zes inheemse gemeenschappen is dan ook het positief bewijs dat duurzaam bosbeheer kan bijdragen aan de verbetering van land, natuur en levensonderhoud van de lokale bevolking.
Meer informatie en bronnen: