Bosarbeiders en lokale bevolking in het Congobekken beter af door FSC-boscertificering

Dat concludeert CIFOR, een gerenommeerd internationaal onderzoeksinstituut voor tropisch bosbeheer, na uitgebreid onderzoek (2014) in het Congobekken, meer bepaald in Kameroen, Gabon en Congo-Brazzaville. De Forest Stewardship Council (FSC) is vooral bekend als label voor verantwoord bosbeheer met strikte ecologische criteria, maar heeft ook strenge sociale richtlijnen. De studie bevestigt dat bedrijven sinds de FSC-boscertificering beter zijn gaan zorgen voor arbeiders en lokale bevolking, waarmee ze duidelijk verschillen van niet-gecertificeerde bedrijven in dezelfde regio.

Betere werk- en leefomstandigheden voor werknemers en hun gezinnen

Voor de studie trokken de onderzoekers wekenlang diep de regenwouden in voor bezoeken aan gemeenschappen en interviews met arbeiders en lokale bevolking. Daaruit bleek dat FSC-certificering heeft bijgedragen aan verbetering van de werk- en leefomstandigheden van arbeiders. Zo gelden bij gecertificeerde bedrijven goede veiligheidsprocedures en -maatregelen, zowel bij de houtkap als in de zagerij, en dit niet enkel 'op papier', maar ook qua naleving in de praktijk. Beschermende kleding is verplicht en bosarbeiders krijgen veiligheidstrainingen. In de gemeenschappen waar bosarbeiders met hun gezinnen wonen, zorgen FSC-gecertificeerde bosbedrijven standaard voor schoon drinkwater en een dokterspost. Verder zijn de woningen goed uitgerust en beschikken ze over elektriciteit en wordt vuilnis ingezameld. Arbeiders zijn ook beter te spreken over prijzen en producten in de bedrijfssupermarktjes dan werknemers van niet-gecertificeerde bedrijven.

Minder conflicten, meer ontwikkeling

De relatie met de lokale bevolking is ook beter geregeld bij FSC-gecertificeerde bedrijven. Er zijn actieve, goed werkende overlegorganen tussen de bedrijven en de lokale bevolking, gegarandeerde financiële bijdragen voor de economische ontwikkeling van alle naburige dorpjes en regels voor vergoedingen als bewoners schade lijden. Hierdoor zijn er veel minder conflicten in de gebieden waar de FSC-gecertificeerde bosbedrijven actief zijn. Toch is de bevolking niet altijd tevreden. Zo treedt een FSC-gecertificeerd bedrijf strikter op tegen illegale jacht. Niet-gecertificeerde bosbedrijven ondernemen daar vaak niets tegen. De maatregelen die overheden in Congo-Brazzaville, Kameroen en Gabon nemen tegen illegale jacht zijn ook vaak ontoereikend.

Het rapport zag ook ruimte voor verbetering. Zo zouden de bosbouwbedrijven, de certificeringsorganisaties/auditeurs en FSC meer moeten inzetten op het uitwerken van duidelijke, uitgeschreven procedures om conflicten te behandelen en zouden de houtkap bedrijven werk moeten maken van betere carrièreplanning om de sector attractiever te maken voor de werknemers. Sinds de verschijning van het rapport is het FSC-systeem verder geëvolueerd, onder andere ook op vlak van het concept van 'Free, Prior and Informed Consent (FPIC).